Prawidłowe widzenie wymaga odpowiedniej ostrości wzroku, bez względu na to, jak daleko od nas znajdują się oglądane obiekty. Do patrzenia na obiekty, które znajdują się w różnych odległościach od oczu, niezbędna jest prawidłowa akomodacja. Jest to naturalny, fizjologiczny proces, który za każdym razem umożliwia dobranie odpowiedniej długości ogniskowej układu optycznego. Więcej na temat akomodacji oka przeczytasz w dzisiejszym wpisie na blogu Poland Optical.
Co to jest akomodacja oka?
Proces akomodacji oka inaczej nazywany jest też nastawnością oka. Polega on na dostosowywaniu długości ogniskowej układu optycznego oka do oglądania obiektów, które są położone w różnych odległościach. Jest to możliwe dzięki temu, że soczewka oka jest elastyczna i w razie potrzeby może zmienić swój kształt. Dochodzi do tego w wyniku skurczu mięśnia rzęskowego. W wyniku skurczu soczewka oka przybiera bardziej kulisty kształt i umożliwia dzięki temu bardziej wyraźne widzenie przedmiotów, które są położone w małej odległości od oczu. Natomiast w przypadku oglądana obiektów, które znajdują się dalej, następuje rozkurcz mięśnie rzęskowego, który powoduje, umożliwiające widzenie w dal spłaszczenie soczewki.
Zakres i amplituda akomodacji oka
Pomiar sprawności amplitudy i odpowiedniej akomodacji oka możliwy jest podczas badania okulistycznego lub optometrycznego. Informacje na temat akomodacji oka otrzymuje się już w trakcie komputerowego badania wzroku z użyciem autorefraktometru. Takie badanie jest jednak badaniem obiektywnym, a żeby prawidłowo ocenić sprawność akomodacji, niezbędne jest też wzięcie pod uwagę subiektywnych odczuć widzenia pacjenta. Szczegółowe badania akomodacji oczu najczęściej opiera się na sprawdzeniu sprawności akomodacji poprzez wykonanie badania flipperem akomodacyjnym, sprawdzeniu amplitudy akomodacji z zastosowaniem metody Dondersa oraz badania, które ma na celu sprawdzenie odpowiedzi akomodacji z zastosowaniem skiaskopii dynamicznej.
Rodzaje zaburzeń akomodacji oka
Wraz ze zmniejszaniem się elastyczności soczewki oka, mogą powstawać różnego rodzaju zaburzenia akomodacji. Do takich problemów najczęściej zaczyna dochodzić po ukończeniu 40 lat. Cały proces i zachodzące wówczas zmiany nazywa się prezbiopią. Zmiany postępują mniej więcej od ukończenia 60-70 lat, czyli do momentu, w których oczy całkowicie tracą zdolność akomodacji. Nie oznacza to jednak, że zaburzenia akomodacji (nastawności oka) występują tylko u seniorów. Takie problemy mogą również występować u osób młodych. Zaburzenia akomodacji oczu u młodych pacjentów najczęściej występują na skutek:
- Skurczu akomodacyjnego – czyli nieprawidłowego przebiegu odruchu akomodacyjnego. Odpowiedź soczewki jest zbyt silna w stosunku do bodźca, w wyniku czego mięsień rzęskowy kurczy się zbyt mocno i następują problemy z jego rozluźnieniem.
- Osłabienia akomodacji oczu – w ramach osłabienia akomodacji możliwe jest powstanie niesprawności akomodacji, niedostatecznej akomodacji, męczliwości akomodacji, ociężałości akomodacji lub jej paraliżu.
Metody leczenia zaburzeń akomodacji oczu
Leczenie problemów z prawidłową akomodacją oczu możliwe jest na kilka sposobów. Podstawową metodą walki z zaburzeniami akomodacji jest stosowanie odpowiednio dobranej korekcji okularowej lub korekcja wzroku z użyciem szkieł kontaktowych. Leczenie poważniejszych zaburzeń akomodacji oka jest możliwe poprzez wykonanie zabiegu operacyjnego, które polega na usunięciu nieprawidłowo funkcjonującej soczewki lub z zastosowaniem laserowej korekcji wzroku.