Obecnie w diagnostyce okulistycznej wykonywanych jest wiele różnego rodzaju badań, które dają lekarzom szczegółowe informacje na temat stanu zdrowia oczu pacjenta. Jednym z ciekawszych badań okulistycznych jest wykonywane z użyciem spektralnego tomografu optycznego badanie SOCT, czyli spektralna koherentna tomografia optyczna. W dzisiejszym artykule na blogu dokładnie opisujemy, jakie są najczęstsze wskazania do przeprowadzenia takiego badania, jakie choroby można poprzez wykonanie takiego badania wykryć oraz na czym ono dokładnie polega.
Wskazania do wykonania badania SOCT
Spektralna koherentna tomografia siatkówki jest wykonywana w celu uzyskania, umożliwiających dokonanie precyzyjnej diagnozy problemów zdrowotnych lub zlecenie dalszych szczegółowych badań diagnostycznych, dokładnych skanów struktur gałki ocznej, kąta przesączania, rogówki, siatkówki, tęczówki, ciała szklistego i nerwu wzrokowego. Głównym wskazaniem do wykonania tego badania są jednak podejrzenia u pacjenta chorób siatkówki oka, czyli struktury, która odpowiada za odbieranie ze świata bodźców wzrokowych. W tym celu wykorzystuje znajdujące się w niej komórki nerwowe, dwubiegunowe i wielobiegunowe. Bez prawidłowego działania siatkówki oka, nie moglibyśmy widzieć, ponieważ zbierane przez nią bodźce są przekazywane przez nerw wzrokowy do mózgu, który przetwarza je na widoczny przez nas obraz. Powstanie jakichkolwiek zmian patologicznych w siatkówce oka po pewnym czasie z pewnością doprowadzi do utraty ostrości widzenia. W celu diagnozowania takich zmian konieczne jest regularne zgłaszanie się na wizyty kontrolne w gabinecie okulistycznym i wykonywanie badania dna oka. Jeżeli zostaną w nim stwierdzone jakieś nieprawidłowości, wtedy następnym etapem powinno już być poddanie się badaniu SOCT. Badanie to zaleca się wykonać także pacjentom, którzy skarżą się na takie objawy, jak podwójne widzenie, częste powstawanie mroczków przed oczami, chwilowa ślepota, pojawianie się błysków lub ciemności przed oczami czy zawężonego pola widzenia.
Istnieją także grupy pacjentów, u których spektralna koherentna tomografia optyczna powinna być wykonywana nieco częściej. Częstsze wykonanie badania z użyciem spektralnego tomografu optycznego jest konieczne przede wszystkim u osób, które chorują na takie choroby przewlekłe, jak cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze. Częstsze wykonywania badania SOCT zaleca się także osobom, które mają bardziej rozwinięte wady wzroku, przede wszystkim krótkowzroczność.
Jakie choroby oczu można wykryć za pomocą spektralnej koherentnej tomografii optycznej?
Możliwości diagnostyczne badania SOCT są naprawdę duże. Otrzymane wyniki badania dają okuliście wiele istotnych informacji diagnostycznych, które mogą wskazywać na różnego rodzaju choroby oczu. Spektralna koherentna tomografia optyczna umożliwia zdiagnozowanie m.in. takich chorób i schorzeń, jak: jaskra, zwyrodnienie plamki żółtej, dystrofie siatkówki, cukrzycowy obrzęk plamki, centralna retinopatia surowicza czy trakcje szklistowo-siatkówkowe. A na czym polega samo badanie? Czy trzeba się do niego jakoś specjalnie przygotować?
Przebieg badania SOCT
Badanie SOCT jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Zazwyczaj też nie wymaga wcześniejszego przygotowania do niego pacjenta, choć w przypadku pacjentów, którzy mają zbyt wąskie źrenice, przed jego wykonaniem może być konieczne zastosowanie atropiny lub innego środka, który je rozszerzy. Dużą zaletą badania SOCT jest to, że można je wykonać praktycznie u każdego pacjenta, także u kobiet w ciąży. Badanie nie jest też szczególnie uciążliwe i trwa zaledwie około 10 minut.
Celem badania jest dokładne zeskanowanie przekroju siatkówki, zobrazowanie we wszystkich płaszczyznach jej struktur, rejestracja miejsca przechodzenia wiązki światła i sprawdzenie, gdzie dokładnie zmienia się współczynnik załamania. Dane te umożliwiają m.in. wykrycie we wczesnym stadium zmian jaskrowych oraz śledzenie postępów prowadzonego leczenia. W trakcie badania pacjent musi tylko wpatrywać się w obraz. W tym czasie powinien też się powstrzymywać od mrugania i wykonywać otrzymywane od przeprowadzającego badanie okulisty instrukcje. Polegają one np. na zmianie kierunku patrzenia. Wynik badania jest znany od razu po jego wykonaniu. Pacjent od razu otrzymuje wstępne informacje, a później także wydruk graficzny i jego opis.
